I. Di chuyển và đi lại tại Bohol

Bohol gồm có 2 hòn đảo chính hợp thành. Hòn đảo lớn nhất là Bohol, thủ phủ của Bohol là thành phố Tagbilaran nằm ở đây. Tuy nhiên phần lớn khách du lịch sẽ ở đảo nhỏ Panglao Island. Như những địa điểm khác ở đất nước ngàn đảo này, phương tiện di chuyển thuận tiện nhất đến Bohol là máy bay. Sân bay của Bohol hiện tại là Panglao International Airport (mã: TAG). Một cặp vé khứ hồi từ Manila đến Bohol khoảng 2tr5-3tr, thời gian di chuyển mất 1h đồng hồ. Ngoài ra, nếu bạn kết hợp đi cả Cebu, bạn có thể đi tàu cánh ngầm từ Cebu sang Bohol, thời gian di chuyển bằng tàu từ Cebu là 2h. Bạn có thể book vé máy bay qua Traveloka nhé.

Từ sân bay Bohol, bạn có thể bắt taxi hoặc tricycle về khách sạn. Chi phí di chuyển từ sân bay về bãi Alona Beach (trung tâm của đảo Panglao, khu vực nhộn nhịp khách du lịch nhất) là từ 200-300 PHP ~ 90k-130k VND/chiều.

Để di chuyển trên đảo thì tiện nhất là bạn thuê xe máy. Rất dễ để thuê, thậm chí chả ai thèm hỏi bằng lái. Giá thuê khoảng 500PHP/24h. Một số khách sạn có thể free luôn xe máy.

II. Ở đâu tại Bohol

Các địa điểm vui chơi ở Bohol nằm rải rác trên đảo lớn Bohol và đảo nhỏ Panglao, nên để xác định nên ở khu vực nào ở Bohol, bạn nên có lịch trình đi chơi rõ ràng, tránh tình trạng mỗi ngày phải chạy xe cả trăm km để đi chơi như Tí. Các khu vực có thể ở tại Bohol bao gồm:

• Alona beach: Đây là trung tâm của Panglao Island, nơi tập trung rất nhiều hàng quán, dịch vụ. Tour đi đảo Island Hopping cũng sẽ khởi hành tại khu vực này. Giá khách sạn ở khu vực này sẽ cao hơn các khu vực còn lại. Tí và Meo cũng đặt khách sạn tại khu vực này, tuy nhiên sau khi đi về rồi thì mới thấy cũng không cần thiết lắm. Bạn có thể ở 1 đêm để tiện đi tour đảo. Còn 1 đêm ở Loboc để tiện đi chơi trên đảo lớn.
• Loboc: là khu vực nằm dọc con sông Loboc thơ mộng. Các tour tuyến đi đồi Chocolate Hills, rừng Man-made forest, Sở thú Tarsier (gọi là Sở thú để phân biệt với Khu bảo tồn Tarsier) đều đi ngang qua đây. Ngoài ra, đây còn là nơi diễn ra các hoạt động như du thuyền ăn trưa buffet trên sông Loboc, khu thể thao mạo hiểm Loboc Ecotourism Adventure Park, chèo thuyền SUP… nên ở Loboc sẽ tiện tham gia các hoạt động này. Nếu ở Alona Beach bạn sẽ phải chạy 70-80km đi về để chơi. Nếu đi Chocolate Hills thì có thể phải chạy cả 120-130km đi về. Do đó nên có 1 đêm ngủ ở Loboc.
• Ngoài Alona beach thì trên đảo Panglao còn rất nhiều bãi khác (tắm được và không tắm được) như Danao Beach, White Beach, Bikini Beach… các resort khách sạn nằm rải rác ở các khu vực này. Do đằng nào bạn cũng phải di chuyển bằng xe máy để đi các điểm tham quan khác nhau, không tập trung tại 1 nơi nên bạn có thể ở những khu vực này để giảm chi phí hoặc ở tốt hơn 1 chút (ví dụ cùng 1 giá tiền cùng 1 chất lượng thì ở các khu vực này sẽ có free ăn sáng, free xe máy thêm…)
• Thành phố Tagbilaran: đây là thành phố thủ phủ của Bohol. Mở bản đồ ra bạn sẽ thấy thành phố nằm rất gần cây cầu nối 2 đảo lớn và đảo nhỏ. Trước đây sân bay của Bohol đặt tại đây, tuy nhiên hiện tại sân bay này đã không còn hoạt động. Khu vực chỗ cây cầu nối 2 đảo cũng có khá nhiều khách sạn, homestay view nhìn ra biển khá đẹp. Nếu không thích di chuyển chỗ ở nhiều thì cân nhắc đặt khách sạn ở đây, coi như chia quãng đường di chuyển ra làm 2 để tiện đi chơi 2 hướng.

Đợt vừa rồi Tí book 1 cái boutique resort nằm gần khu vực Alona Beach tên là Nora’s Place, giá khoảng 50USD/đêm free xe máy, không có ăn sáng.
Có 1 chỗ ở đợt này khám phá ra lúc đi chơi SUP muốn giới thiệu cho bạn nào ở Loboc là Fox & The Firefly Cottages. Chỗ này là trụ sở của công ty tổ chức tour chèo thuyền SUP ngắm đom đóm (sẽ nói kỹ hơn ở phần chơi gì). Tí với Meo đến đây chơi chèo thuyền rồi về thôi không ở lại nhưng bị hút hồn luôn. Đẹp kiểu rustic, tinh tế chăm chút tỉ mỉ đến cả cái toilet thiên nhiên ngoài trời, nhà hàng thì rất ngon, món tráng miệng Mango Floating gì đó thì bá cháy mà siêu rẻ (tầm 50k). Ai chọn ở Loboc thì ở đây thử rồi review lại dùm tụi mình nha, cũng tầm 800k-1tr/đêm thôi.

III. Chơi gì ở Bohol

1. Dolphin watching and Island hopping tour

Đây là tour đi đảo phổ biến nhất ở Bohol và là một trong những nơi hiếm hoi ở Đông Nam Á mà bạn có thể thấy được cá heo trong môi trường tự nhiên. Tour có giá khoảng 1000-1200PHP. Bạn có thể mua tại khách sạn hoặc khu vực Alona Beach, nhớ hỏi kỹ xem tour bao gồm những gì, vì một số tour lấp liếm để bắt bạn trả thêm tiền thuê bộ snorkeling.

Tour sẽ khởi hành vào sáng sớm (tầm 6h sáng) để có thể quan sát được cá heo. Cái đoạn xem cá heo cực kỳ buồn cười. Tất cả các tàu đi xem cá heo tập trung chạy rà rà lòng vòng quanh 1 khu vực biển nhất định để chờ cá heo ngoi lên, đến khi cá heo xuất hiện ở chỗ nào là anh chị em tàu bè hô hào rượt theo để ngắm. Nếu bạn hên thì có khi cá heo xuất hiện ngay bên mạn thuyền, không thì chỉ có thể ngắm được từ xa. Mà cái màn mấy chục chiếc thuyền nổ máy ầm ĩ đuổi theo như vậy, mình mà là cá heo thì cũng hoảng sợ lặn xuống chứ đâu ra mà trồi lên cho mấy bạn ngắm.

Sau khi ngắm cá heo xong thì thuyền sẽ chở bạn đến 1 cái đảo tên là Balicasag Island, nơi bạn sẽ tham gia hoạt động ngắm cá, san hô và rùa. Khi bạn lên đảo người ta sẽ phát cho bạn bộ ống thở, sau đó đưa bạn lên 1 cái tàu nhỏ chèo ra cách bờ 100m để ngắm cá. Khu vực ngắm cá như 1 mép vực, rất nhiều san hô và cơ man là cá, có khi nhiều hơn bên El Nido nữa. Tụi cá này ít bị đánh bắt nên không sợ người, thoải mái bơi xung quanh bạn. Một số tour có dịch vụ chụp hình dưới nước, họ sẽ chuẩn bị 1 chai thức ăn để xịt ra cho cá bu lại dày đặc xung quanh bạn rồi chụp hình, bạn cũng nhớ hỏi chi phí chụp hình này lúc mua tour nhé.

Ngắm cá xong sẽ đến màn ngắm rùa. Từ bờ bạn sẽ lội ra khoảng vài chục mét rồi đeo kính để ngắm 1 con rùa nuôi trong môi trường tự nhiên. Con rùa này to hơn hình dung của mình. Nói chung là được ngắm mấy loài động vật này trong tự nhiên thích hơn hẳn so với xem trong thuỷ cung.

Điểm cuối cùng là đảo Virgin Island. Nó giống như 1 bãi cạn, nước xâm xấp đến mắt cá, trong vắt. Lên hình thì cũng hơi ảo diệu, tuy nhiên mình thấy điểm này cũng bình thường. Đó là chưa kể phần lớn đảo bị rào lại bởi 1 bên tư nhân và họ không cho vào.

Xong tour thì thuyền trả bạn về Alona Beach, không có chở về khách sạn. Bạn có thể vào các nhà hàng khu vực này để ăn trưa luôn.

Đánh giá hoạt động Island Hopping tour và ngắm cá heo ở Bohol: 7.5/10

2. Bohol Bee farm

Chỗ này nằm cách Alona Beach khoảng 12km. Gọi là Bee Farm chứ đến đó cũng không thấy nhiều ong mấy. Có tour tham quan Bee Farm miễn phí mỗi 30p từ sáng đến 4h30 chiều, mà dở lắm, khỏi tham gia đi mấy bạn, toàn giới thiệu thuyết minh cây cỏ gì đâu không hehe. Vô đây ăn uống ngắm biển rồi về thôi. Có món kem thấy nhiều người khen mà mình ăn thì thấy bình thường. Ngoài ra thì có cheese pizza ăn với mật ong signature của quán nữa nha, gọi 1 cái 3-4 người ăn chung là no cành hông, tụi mình có 2 người ăn không hết. Nếu order đồ ăn thì nhà hàng sẽ tặng 1 món bánh gì đó quẹt với mật ong để ăn, mục đích là sampling cho mấy bạn ăn thấy mật ong ngon thì mua về. Bạn nào thích thì ghé vô shop lưu niệm mua về làm quà cũng được nha, mà chú ý là không có xách được lên máy bay, phải ký gửi đó.

Đánh giá: 7/10

3. Động Hinagdanan

Động này nằm ở mặt bên kia của đảo so với Alona Beach, chạy xe mất khoảng 30-45p. Động nằm dưới mặt đất và có 1 cái lỗ cho ánh sáng chiếu vào, dưới động có một cái hồ, nước xanh và đẹp lắm. Nếu bạn tham quan hồ không thì mua vé khoảng 50P, nếu bơi thì phải mua vé bơi riêng, tầm 75p thì phải, gửi xe thêm 10p nữa. Mà thiệt ra nếu chỉ nói là không bơi mua vé tham quan thôi rồi xuống bơi thì mình cũng không biết bà bán vé ngồi trên làm sao biết được, nhưng thôi không khuyến khích trốn vé nha.

Đánh giá: 8/10

4. Chocolate Hills

Đồi sô-cô-la Chocolate Hills là một trong những địa điểm nổi tiếng nhất của Philippines nói chung và Bohol nói riêng. Gọi là đồi sô-cô-la vì địa điểm này tập trung hàng ngàn ngọn đồi có hình nón, vào mùa khô thì cỏ cháy ra màu nâu thẫm giống sô-cô-la Hershey Kisses. Để đến đây thì bạn có thể mua tour hoặc lái xe tầm 60km từ Alona Beach. Mình thì tự lái xe cho chủ động. Ở Chocolate Hills người ta có xây 1 cầu thang khoảng vài trăm bậc dẫn lên 1 ngọn đồi để quan sát ra xung quanh. Cá nhân mình thấy chỗ này đi check in là chính chứ không có gì xuất sắc để phải wow. Ngoài hoạt động ngắm cảnh thông thường thì bạn cũng có thể lái xe địa hình ATV duới chân các ngọn đồi này. Nhớ mặc trang phục phù hợp vì chắc chắn bạn sẽ như tắm bùn từ đầu đến chân.

Đánh giá: 6/10

5. Khu bảo tồn Tarsier (Philippine Tarsier and Wildlife Sanctuary)

Tarsier là một loài linh trưởng (giống như khỉ) nhưng có kích thước như chuột. Loài này hiện nay đang bên bờ tuyệt chủng, chỉ còn xuất hiện ở một vài nơi hiếm hoi ở Đông Nam Á như Indonesia hay Philippines. Con này quý hiếm đến nỗi Philippines in lên tờ tiền 200 peso của họ. Ở Bohol có 2 chỗ mà bạn có thể xem được con Tarsier, 1 là Tarsier Conservation Area, 2 là Philippines Tarsier Sanctuary. Khu Tarsier Conservation Area nằm trên đường đi Bohol Chocolate Hills và có trong chương trình đi tour countryside. Tuy nhiên mình đọc được khá nhiều nhận xét trên tripadvisor lẫn 1 số travel blogger cho rằng chỗ này nhốt Tarsier trong chuồng cho khách tham quan, giống sở thú hơn là khu bảo tồn, nên mình chọn đi chỗ còn lại, có xu hướng bảo tồn có trách nhiệm hơn là khu Philippines Tarsier Sanctuary. Bạn search trên bản đồ tên các khu là ra nhé.

Khu bảo tồn này khá nhỏ, bạn sẽ phải mua vé vào cửa 100 peso để gây quỹ bảo tồn. Các con Tarsier được nuôi dưỡng trong môi trường tự nhiên, không nhốt trong chuồng trại. Buổi sáng các tình nguyện viên (TNV) sẽ ra khu vực Tarsier sinh sống để tìm tụi nó (do tụi nó đi kiếm ăn vào ban đêm và trở về nghỉ ngơi vào ban ngày). Tụi này nhỏ xíu như chuột, lại núp núp sau cành cây tán lá nên các TNV sẽ trực tại các khu vực và chỉ cho bạn vị trí của từng con. Một lượt tham quan bạn sẽ thấy khoảng 4-5 con khác nhau. Du khách được yêu cầu không được gây ra tiếng ồn hoặc nói chuyện lớn tiếng, không được chụp flash do tụi này rất nhạy cảm với ánh sáng. Quá trình tham quan diễn ra rất ngắn ngủi, tầm 15-20 phút thôi nhưng rất đáng để tham quan và tìm hiểu về loài linh trưởng nhỏ nhất thế giới và rất dễ thương này.
Đánh giá: 8/10

6. Du thuyền ăn trưa buffet trên sông Loboc

Tên trên google map của chỗ này là Loboc River Cruise, bạn cứ đi theo chỉ dẫn của map, khi gần đến nơi nhìn bên tay trái sẽ thấy rất nhiều thuyền bè và có 1 cái cầu đi bộ bắc ngang. Nếu đi xe máy thì bạn chạy lên thêm 1 đoạn khoảng 50-100m nữa sẽ có cầu cho xe máy, xe hơi qua sông. Tại cổng vào thì sẽ có nhân viên chặn xe bạn lại và phát cho bạn 1 cái phiếu, phiếu này dùng để xếp hàng mua vé. Sau khi gửi xe xong nhân viên quầy vé sẽ gọi số thứ tự để bạn mua vé. Giá vé là 450 peso ~ hơn 200 ngàn.

Với giá đó thì bạn cũng biết là không nên kỳ vọng nhiều vào buffet rồi ha. Gọi là buffet chứ chắc chừng chục món và các món cực kỳ đơn giản y như ăn cơm phần như súp, mì xào, thịt kho, rau xào… có được thêm 1-2 món bánh tráng miệng và trái cây. Thuyền sẽ đi dọc sông Loboc để bạn vừa ngắm cảnh vừa dùng bữa, trên thuyền có phục vụ nhạc sống do các ca sĩ và nhạc công Philippines biểu diễn. Điểm cộng cho hoạt động này là con sông Loboc rất đẹp, cảnh vật xung quanh giống như miền Tây của mình, nhưng nước thì không hiểu sao trong xanh đến lạ. Thuyền sẽ ghé vào 1 vài điểm dừng, có người dân địa phương ra ca múa phục vụ văn nghệ lấy tiền tip và bán đàn ukulele (800 peso/cái, cũng rẻ, nếu bạn xách về được thì mua).

Đánh giá: 6.5/10

7. Man-made forest

Man-made forest là một khu rừng do người trồng. Đây là một dự án tái tạo rừng do chính phủ và sinh viên địa phương thực hiện từ 30 năm nay. Khu rừng này cũng nằm trên đường đi Chocolate Hills, gồm nhiều loại cây khác nhau trong đó nhiều nhất là cây gụ. Rừng trồng đã lâu nên cây cao, tạo bóng mát, chỉ cần chạy qua là thấy mát lạnh. Con đường xuyên qua rừng cũng khá đẹp nên rất nhiều người dừng lại để chụp ảnh. Nếu bạn có chụp hình thì chú ý do xe cộ qua lại chạy rất nhanh, cẩn thận nguy hiểm. Đây chỉ là 1 điểm dừng chân ngắn thôi nhưng cũng có vài shot ảnh đêm về.
Đánh giá: 10/10, chủ yếu cho nỗ lực trồng rừng. Vì dù điểm cao hay điểm thấp thì bạn cũng sẽ đi ngang qua đây nên điểm không có ý nghĩa.

8. Chèo thuyền SUP (ban ngày và ban đêm)

Cái hay dành đến cuối hen. Hoạt động này phát sinh vào một buổi chiều rảnh rỗi, sau khi đi tour đảo về thì còn nguyên một buổi chiều và tối tụi mình không có kế hoạch gì. Lên trên mạng tìm hiểu thì thấy có hoạt động chèo thuyền SUP trên sông Loboc này, có cả tour đưa đón từ Alona Beach nhưng bạn cần đặt trước. Có nhiều công ty tổ chức khác nhau, nhưng theo mình nghĩ thì họ chỉ tổ chức hoạt động xe cộ đưa đón, còn người trực tiếp đứng ra chạy chương trình chèo thuyển là SUP Tour Philippines.

Có 2 tour là tour chèo thuyền ban ngày và chèo thuyền ban đêm. Tụi mình chọn tour chèo thuyền ban đêm ngắm đom đóm, 1 phần vì đã được trải nghiệm sông Loboc vào ban ngày trong hoạt động ăn trưa buffet, 1 phần vì tò mò không biết chèo thuyền ban đêm thế nào, sao thấy đường mà chèo.

Sau khi gọi điện thoại lên kiểm tra thông tin và đặt chỗ thì tụi mình xách xe chạy 40-50km 1 lượt để đến đây, Tí chạy nhanh cũng mất hơn 1 tiếng đồng hồ. Tour bắt đầu lúc 6h30 tối và kết thúc tầm 7h30. Quầy đăng ký tour nằm trong một khu boutique resort tên là Fox & The Firefly Cottages. Do đến sớm nên tụi mình lên trên nhà hàng của resort để ăn nhẹ. Gọi 2 món là nachos và mango floating. Cái món tráng miệng Mango Floating của nhà hàng này rẻ (tầm 50k vnd) mà siêuuu ngonnn nên Tí nghĩ chắc phải tách ra làm 1 cái hoạt-động-phải-làm riêng quá. Chẹp, bạn nào đọc đến đây thì cân nhắc ở lại cái khu đẹp đẹp này, ăn cái món ngon ngon này và chơi cái trò hay hay này luôn thể.

Quay trở lại hoạt động chèo thuyền SUP, SUP là viết tắt của Stand Up Paddling, chèo thuyền đứng. Thuyền là một cái ván giống như trò lướt ván, bạn sẽ đứng lên đó và chèo như chèo thuyền. Hướng dẫn của mình hôm đó là Troy, 33-35 tuổi gì đó mà người cũng nhỏ nhỏ gầy gầy như mình. Troy nói tiếng Anh xuất sắc. Cùng đi với tụi mình hôm đó là 2 đồng chí người Thuỵ Sỹ, cũng lần đầu chơi SUP như 2 đứa mình. Tụi mình bắt đầu buổi chèo thuyền bằng 1 buổi training ngắn, Troy chỉ cách đứng trên ván để không bị lật và các tình huống có thể xảy ra, sau đó lần lượt mỗi người nhận ván của mình để chèo. Tụi mình mất khoảng 5-10 phút đầu hơi vất vả để làm quen và giữ thăng bằng trên ván. Điều này là hết sức bình thường với người mới bắt đầu nên bạn đừng có sợ. Một lúc sau là quen và bạn có thể điều khiển cái SUP tương đối dễ dàng. Buổi tối ở miền quê cực kỳ yên lặng, chỉ có chó sủa, tiếng thuyền máy văng vẳng phía xa và tiếng khua khuắng của phái đoàn chèo thuyền. Ánh sáng từ nhà dân 2 bên bờ le lói, đủ tối để tụi mình thấy cả một bầu trời sao trên đầu và rọi xuống làm mặt nước ửng lên. Trên đường đi thì tụi mình vừa chèo vừa nói chuyện với hướng dẫn và 2 bạn đồng hành. Chèo khoảng tầm 30 phút thì Troy tấp vào bờ và rọi đèn pin để những người tham gia tấp vào theo. Sau khi tụ tập đông đủ dưới 1 tán cây lớn thì Troy tắt đèn và bảo mọi người nhìn lên. Wowww, hàng trăm con đom đóm bay dưới tán cây, đậu trên cành cây

Trời quá tối nên mình không lưu lại được hình ảnh, mà văn thì dốt không biết tả làm sao, nhưng quả thực trải nghiệm này xứng đáng được gọi là kỳ diệu, như ai đó nhận xét trên Tripadvisor – “one of the most magical things I’ve ever done”. Mắt mình là cái máy hình xịn nhất, tụi mình may mắn chụp lại được cảnh này trong tâm trí. Troy nói thời điểm mùa khô vào khoảng tháng 3 tháng 4 thì số lượng đom đóm còn nhiều hơn vậy nhiều lần, đủ làm sáng rực một góc. Bạn nhớ đừng bỏ lỡ.

Chi phí: 950 peso/pax.

Tham khảo http://www.suptoursphilippines.com/fireflyfullmoonsuptour/

Đánh giá: 9/10. Chừa lại 1 điểm cho bạn nào đi đúng mùa nhiều đom đóm.

---

Xem thêm kinh nghiệm du lịch Manila, kinh nghiệm du lịch Palawan, kinh nghiệm du lịch các điểm đến khác ở Phillippines, kinh nghiệm du lịch châu Á